第七章 生 物
第一节 植 物
驻马店地区处于北亚热带与南暖温带的过渡地带,植物区系组成以华北、华中植物区系为主,兼有西北、西南和东北植物区系成份。植物资源比较丰富,据初步调查全区有维管束植物131科,846种。其中蕨类植物12科28种,裸子植物3科25种,双子叶植物94科653种,单子叶植物20科140种。
一、植被类型
由于地形、海拔高度和人类活动的影响,全区植被分为两个类型。
(一)东部平原落叶阔叶林区 本植被区包括上蔡、汝南、平舆、新蔡、正阳、驻马店市的全部和西平、遂平、确山3县的平原部分,面积10694.5平方公里,占全区总面积的71.31%。该植被区地势平坦,人口密度大,开垦历史悠久,天然植被已为人工植被所代替。栽培植物中以小麦、玉米为主,正阳、确山南部有少量水稻,平舆、新蔡、汝南、上蔡芝麻较多。其它栽培植物有油菜、大豆、花生、棉花、红薯和瓜果菜类。木本植物以华北植物区系为主,有臭椿、楝树、榆树、国槐、楸树、小叶杨、毛白杨、旱柳、桑树、泡桐、刺槐等。随着科技水平的发展,栽培树种不断变化。70年代栽植大官杨、加拿大杨、箭杆杨、沙兰杨较多,80年代栽培水杉、池杉、沙兰杨较多。该植被区各地均有小片竹林,除正阳南部河滩有少量桂竹外,其余多为淡竹。经济林树种有梨、桃、葡萄、苹果、枣、石榴、杏、柿树、李子等。田间杂草有光头稗子、马唐、莎草,野燕麦、刺儿菜、荠菜、米瓦罐、马齿苋等。路旁、河岸荒地草本植物有狗牙根、白茅、蒲公英、紫花地丁、苜蓿、苍耳、复枯草、野苋、平车前、藜和蒿类。低洼水湿地植物有芦苇、昌蒲、水蓼、红蓼、慈菇、莲、菱角、浮萍等。
(二)西部山区常绿、落叶阔叶林区本植被区包括泌阳县和确山、遂平、西平3县的山区部分,总面积4302.5平方公里。该植被区属伏牛山、桐柏山余脉,正处于我国南北气候、土壤的过渡带,加之山区特有的地形、地貌所形成的小气候,植物种类丰富。华北植物区系的乔木有杨树、柳树、榆树、刺槐、国槐、楸树、臭椿、桑树、泡桐等,多分布在村庄四旁。山地岗岭主要有麻栎、栓皮栎、槲栎、油松、侧柏、山合欢、黄连木等。华中植物区系的乔木有马尾松、火炬松、杉木、毛竹、水杉、池杉、落羽杉、柳杉、柏木、乌桕、枫杨、黄檀、杜仲等。常见华北植物区系的灌木有野山植、荆条、酸枣、胡枝子、柘树、棠梨、黄栌木、蔷薇、扁担格子等。华中区系的灌木有茶、山胡椒、杜鹃、盐肤木、油茶、山茶等。华东植物区系的乔木有日本黑松、赤松等,灌木有绿叶胡枝子。西北植物区系的灌木有枸杞。西南植物区系的有刺楸。东北植物区系的有蒙桑、大叶朴。该植被区主要经济林树种有板栗、油桐、枣、梨、桃、杏、柿、核桃、葡萄等。藤本植物有葛藤、爬山虎、猕猴桃、金银花等。草本植物主要有白羊草、黄背草、白茅、夏枯草、萎陵菜、地榆、蒲公英、柴胡、桔梗、蕨、凤尾蕨、翻白草、蛇莓、苜蓿、百合、射干、茵陈蒿、艾蒿、鸡矢藤、茜草、车前、蔓陀罗、益母草、防风、大戟、牛膝、马兜铃、苦参、丹参、半夏、土麦冬、鱼腥草、狗牙根和众多菊科植物。该植被区确山野碗豆属河南特有植物。森林垂直分布不明显,一般海拔500米以上多为灌木和草本植物,500米以下多为栎类次生林和马尾松人工林。山间农田栽培植物以小麦、油菜、花生、玉米、红薯为主。
二、典型木本植物
裸子植物门Gymnospermae
(一)苏铁科Cycadaceae
1.苏铁(铁树、凤尾蕉)Cyas revoluta Thunb
(二)银杏科Ginkgoceae
2.银杏(白果树、公孙树)Ginkgo biloba Linn
(三)松科Pinaceae
3.雪松Cedrus deodara(Roxb)G·Don
4.油松Pinus tabulaeformis Cart
5.黑松Pinus thunbergii Parl
6.赤松Pinus densiflora Sieb.et Zucc
7. 湿地松Pinus elliottii Engelm
8. 火炬松Pinus taeda Linn
9.马尾松Pinus massoniana Lamb
10.黄山松Pinus taiwanensis Hayata(P·hawangshanensls Hsia)
(四)杉科Taxodiaceae
11.杉木Cunninghamia Lanceolata(Lamb)Hook
12.柳杉Cryptomeria fortunei Hooibrenk ex Otto et Dietr
13.日本柳杉Cryptomeria japonica(Linn·f·)D·Don
14.水杉Metasequoia glyptostrob0ides Hu et Cheng
15.池杉Taxodium ascendens Brongn
16.落羽杉Taxodium distichum(Linn)Rich
(五)柏科Cupressaceae
17.侧柏 Platyeladus orientalis(Linn)Franeo
18.千头柏CV.’Sieboldii’
19.北美香柏Thuja occidentalis Linn
20.柏木Cupressus funebris Endl
21.日本扁柏Chamaecyparis obtusa(Siebet Zucc)Endl
22.日本花柏Chamaecyparis pisifera(Siebet Zucc)Endl
23.绒柏CV.‘Squarrosa’
24.圆柏Sabina chinensis(linn)Ant
25.龙柏CV.‘Kaizuca’
26.金叶桧CV.‘Aurea’
27.铅笔柏Sabina virginiana(Linn)Ant
28.铺地柏Sabina procumbens(Endl)I wata et kusaka
29.粉柏Sabina squmata(Buch--Hamilt)AntCV’Meyeri’
30.刺柏Juniperus formosana Hayata
(六)罗汉松科P0docarpaceae
31.罗汉松Podocarpus macrophyllus(Thumb)D.Don Var maki Endl
被子植物门Angiospermae
(七)杨柳科Salicaeeae
32.毛白杨Populus tomentosa Carr
33.银白杨Populus alba Linn
34.山杨Populus davidiana Dode
35.响叶杨Populus adenopoda Maxim
36.箭杆杨Populus nigra Lina·var·thevestina(Dode)Bean
37.美杨Populus nigra Linn·var·italica koehne
38.加杨Populus canadensis Moench
39.沙兰杨CV’Sacrau 79’
40.意214杨CV’I—214’
41.小叶杨Populus simonii Carr
42.小青杨Populus peseudo—simonii Kitag
43.青杨Populus cathayana Rehd
44.大官杨Populus dakuanensis Hsu
45.塔形小叶杨Populus simoniif·f·fastigiata Schneid
46.北京杨Populus nigra vat·italica(Muench)
Koehne×cathayana Rehd
47.旱柳Salix matsudana koidz
48.垂柳Salix babyloniea Linn
49.河柳Salix glandulosa seem
50.龙爪柳Salix matsudana var·tortuosa VJim
51.簸箕柳Salix suchouensis Cheng
(八)胡桃科Juglaudaceae
52.核桃Juglans regia Linn
53.核桃楸Juglans mandshurica Maxim
54.野核桃Juglans cathayensis Dode
55.山核桃Carya cathay ensis Sarg
56.枫杨Pterocarya stenoptera DC
57.化香Platycarya strobilacea Sieb.et Zuce
(九)桦木科Betulaceae
58.鹅耳枥Carpinus turczaninowii Hance
59.榛子Corylus heterophylla Fiseh.ex Bess
(十)壳斗科Fagaceae
60.板栗Castanea mollissima BI
61.茅栗Castanea sequinii Dode
62.麻栎Quercus aeutissima Carr
63.栓皮栎Quercus variabilis Bi
64.桷栎Quercus aliena Bi
65.柞栎Quercus dentata Thunb
66.檀予栎Quercus baronii Skan
(十一)榆科Ulmaeeae
67.白榆ulmS Pumila Linn
68.榔榆Ulms Parvifolia Jacq
69.大果榉Zelkova sinica schneid
70.光叶榉Zelkova serrata(Thumb)Mak
71.朴树CeItis sinensis pers
72.黑弹树Celtis hungeana Bi
73.黄果朴Cehis Labilis Schneid
74.青檀Pterocehis tatarino wii Maxim
75.榉树ZeLkova schnei deriana Hand.—Mazz
(十二)桑科Moraceae
76.桑Morus alba Linn
77.蒙桑Morus mongolica Schneid
78.鸡桑Morus australis poir
79.构树Broussonetia papyrifera(Linn.)Vent
80.小构树Broussonetia kaempheri Sieb
81.柘树Cudrania tricuspidata(Carr)Burex LavaLL
82.无花果Ficus carica Linn
(十三)毛莨科Ranunculaceae
83.牡丹Paeonia suffruticosa Andr
(十四)小檗科Berberida ceae
84.首阳小檗Berberis dielsiana Fedde
85.黄栌木Berberis amurensis Rupr
(十五)木兰科Magnollaceae
86.紫玉兰Magnolia liliflora Desr
87.白玉兰Magnolia denudata Desr
88.厚朴Magnolia officinalis Rehd.et wils
89.洋玉兰Magnolia grandiflora Linn
90.鹅掌楸Liriodendron chinense Sarg
91.五味子Schisandra ehinensis(Turcz)Baill
(十六)腊梅科Calycanthaceae
92.腊梅Chimonanthus praecox(Linn.)Lilnk
(十七)樟科Lauraceae
93.樟树Cinnamomum camphora(Linn.)Presl
94.山胡椒lindhra glauca Bi
(十八)海桐花科P1ttosporaceae
95.海桐Pittosporum tobira(Thunb)Ait
(十九)金缕梅科Hamamelidaeeae
96.枫香liquidambar formosana Hanee
97.槛木Loropetalum chinense(R.Br)Oliv
(二十)杜仲科Eueommiaceae
98.杜仲Eucommla uhnoides Oliv
(二十一)悬铃木科Platanaceae
99.悬铃小Platanus orientalis Linn
100.一球悬铃木Platanus occidentalis Linn
101.二球悬铃木Platanus accerifolia(A1t)willd
(二十二)蔷薇科Rosaceae
102.绣线菊Spiraea salicifolia linn
103.白鹃梅Exochorda racemosa(lindl)Rehd
104.红柄白鹃梅Exochorda giraldii Hesse
105.山桔Crataegus Pinnatifida Bunge
106.野山楂Crataegus cuneata Sieb.et Zucc
107.湖北山楂Crataegus hupenensis Satgent
108.山里红Crataegus pinnatifida vat·nlajor N·E·Br
109.木瓜Chaenomeles sinensis(Thouin)Koehne
110.贴梗海棠Chaenoraeles speciosa(Sweet)Nakai
111.白梨Pyrus bretschnelderi Rehd
112.沙梨Pyrus pyrifolia(Burm·f·)Na kai(P·serotina Rehd)
113.杜梨Pyrus betulaefolia Bunge
114.豆梨Pyrus calleryana Decne
115.西洋梨Pyrus eommunis Linn
116.苹果Malus pumila Mill
117.花红Malus asiatica Nakai
118.河南海棠Malus honanensis Rehd
119.多花蔷薇Rosa multiflora Thunb
120.十姐妹Rosa multiflora var.platy phylla Thory
121.月季花Rosa chinensis Jacq
122.木香R0si banksiae Aiton
123.刺玫蔷薇Rosa davurica Pall.
124.玫瑰Rosa rugosa Thunb
125.白玫瑰Rosa rugosa var.alba ware
126.红玫瑰ROSa rugosa vat.rosea Rehd
127.黄刺玫Rosa xanthina Lindl.
128.刺悬钩子Rubus pileatus Focke
129.小叫悬钩子Rubus parvifolius Linn.
130.多腺悬钩子Rubus phoenicolaslus Maxim.
131.高泡粱Rubus Lambertianus Ser.
132.杏Prunus armeniaea Linn.
133.山杏Prunus armeniaca vat.ansu Maxim.
134.梅Prunus munle(Sieb.)Sieb.et Zacc
135.红叶李Prunus cerasifera Ehrh·f.atropurpurea Jaeg
136.李Prunus salicina Lindl
137.桃Prunus persiea(Linn.)Batsch
138.蟠桃Prunus persica vat·conlpressa(Loud.)Bean
139.山桃Prunus davidiana(Carr.)Franch.
140.榆叶梅Prunus triloba Lindl.
141.毛樱桃Prunus tomentosa Thunb
142.郁李Prunus Japonica Thunb.
143.樱花Prunus serrulata Lindl
144.樱桃Prunus pseudocerasus Lindl
145.石楠Photinia serrulata Lindl.
146.枇杷Eriobotrya Japonica(Thunb.)Lindl.
(二十三)豆科Legumlnosae.
147.合欢Albizzia Julibrissin Durazz
148.山合欢Albizzia kalkora(Roxb.)plain
149.皂荚Gleditsia sinensis Lam.
150.野皂荚Gleditsia mcsrophylla Gordon ex Y·T·Lee
151.紫荆Cercis chinensis Bunge
152.槐树Sophora japoniea Linn.
153.龙爪槐Sophora Japonica vat·pendula Loud.
154.葛藤Ptieraria lobata(willd)Ohwi
155.马棘Indigofera pseudotlnctoria Mats.
156.紫穗槐Amorpha fruticosa Linn.
157.刺槐Robinia pseudoacacia Linn
158.紫藤Wisteria sinensis(Sims)Sweet
159.红花锦鸡儿Caragana rosea Turcz·
160.锦鸡儿Caragana sinica(Bueh’oz)Rehd
161.黄檀Dalbergia hupeana Hance
162.胡枝子Lespedeza bicolor Turcz
163.美丽胡枝子Lespedeza formosa(vog·)koehne·
164.多花胡枝子Lespedeza floribunda Bunge·
165.杭子梢Campylotropis macrocarpa(Bunge)Rehd·
(二十四)芸香科Rutaceae
166.花椒Zanthoxylum bungeanum Maxim
167.竹叶花椒Zanthoxylum armature DC·
168.野花椒Zanthoxylum simulans Hance·
169.黄柏Phellodendron amurense Rupr
170.枸枳 Poncirus tirfoliata(Linn.)Raf
171.柚Citrus grandis(linn·)osbeck
172.橙Citrus sinensis(Linn.)osbeck
173.佛手Citrus medica var.sarcod&tylis swingle·
174.柑桔Citrus reticulata Blanco.
175.羊奶桔Forfunella margarita Swingle.
(二十五)苦木科Simaroubaceae
176.臭椿Ailanthus altissima(Mill·)Swingle·
(二十六)楝科Meliaceae
177.楝树Melia azedaraeh Linn
178.香椿Toona sinensis(A·Juss)Roem
(二十七)大戟科Euphorbiacea。
179.重阳木Bischoffa racerllosa cheng et C·D·Chu(B·trifoliata Hook)
180.油桐Aleurites fordii Hemsl.
181.乌桕Sapium sebiferum(L.)Roxb·
182.叶下珠Securinega suffruticosa(Pall·)Rehd·
183.千年桐Aleurites montana Wils
184.日本桐Aleurites cordata R·Br·
185.山麻杆Alchornea davidii Franch
(二十八)黄杨科Buxaceae
186.小叶黄杨Buxus microphylla Sieb.et Zucc.
187.雀舌黄杨Buxus harlandii Hance
(二十九)漆树科Anacardiaceae
188.黄连木Pistacia chinensis Bunge
189.漆树Rhus verniciflua stokes
190.野漆树Rhus syvestris Sieb.&Zucc.
191.盐肤术Rhus chinensis Mill.
192.火炬树Rhus typhina Linn.
(三十)冬青科Aquifoliaeeae
193.枸骨Ilex cornuta Lindl.
194.冬青Iiex chinensis Sims.
(三十一)卫矛科Celastraceae
195.卫矛Euonymus alatus(Thunb.)Sieb.
196.丝棉木Euonymus bungeanus Maxim.
197.冬青卫矛Euonymus iaponicus Linn.
198.金边黄杨f·aureo——marginatus.
199.金心黄杨f·aureo——variegatus.
200.南蛇藤Celastrus orbiculatus Thunb.
(三十二)槭树科Aceraceae
201.三角枫Acer buergerianum Miq.
202.五角枫Acer mono Maxim.
(三十三)无患子科Sapindaceae
203.栾树Koelreuteria paniculta Laxm.
204.文冠果Xanthoceras sorbifolia Bunge.
(三十四)鼠李科Rhamnaeeae
205.枳具Hovenia dulcis Fhunb
206.小叶鼠李Rhamnus parvifolia Bunge
207.枣Zizyphus Jujuba Mill.
208.酸枣Zizyphus spinosus Hu
(三十五)葡萄科Vitaceae
209.葡萄Viris vinifera Linn.
210.山葡萄Vitis amurensls Rupr.
211.爬山虎Parthenocissus rricuspldata(sleb. et Zucc·)Planch.
(三十六)椴树科Tiliaceae
212.糯米椴Tilia henryana Szysz
213.少脉椴Tilia paucicostata Maxim
214.中国椴Tilia chinensis Maxim
215.扁担格子Grewia parviflora Bge.
(三十七)锦葵科Malvaceae
216.水槿Hibiscus syriacus Linn.
217.木芙蓉Hibiscus mutabilis Linn.
(三十八)梧桐科Sterculiaceae
218.梧桐Firmiana simplex(1Jinn)w·F·Wight
(三十九)猕猴桃科Actinidiaceae
219.猕猴桃Actinidia chinensis Planch
(四十)山茶科Theaceae
220.茶Camellia sinensis(Linn.)Ktze
221.山茶Camellia Japeonica Linn
222.油茶Camellia oleifera Abel.
(四十一)藤黄科Guttiferae
223.金丝桃Hypericum chinenses Linn.
(四十二)柽柳科Tamaricaceae
224.柽柳Tamarix chinensis Lour.
(四十三)瑞香科Thymelaeceae
225.芫花Daphne genkwa Sieb·et Zuce
(四十四)胡颓子科Elaeagnaceae
226.沙棘Hippophae rhamnoides Linn·
(四十五)千屈菜科Lythraceae
227.紫薇Lagerstroemia indica Linn
(四十六)石榴科Punicaceae
228.石榴Punica granatum Linn
(四十七)八角枫科Alangiaceae
229.八角枫Alangium platanifolium Harms
(四十八)五加科Araliaceae
230.刺楸Kalopanax septemlobus Koidz.
(四十九)山幕萸科Cornaceae
231.山茱萸Cornus officinalis Sieb.et Zucc.
(五十)杜鹃花科Ericaceae
232.杜鹃Rhododendron simsii planch.
233.迎红杜鹃 Rhod0dendron mucronulatum Turcz.
(五十一)柿树科Ebenaceae
234.柿树Diospyros kaki Linn·f.
235.野柿Var·sylvestris Mak
236.软枣Diospyros lotus Linn
(五十二)木犀科0leaceae
237.白蜡树Fraxinus chinensis Roxb.
238.雪柳Fontanesia fortunei Carr.
239.丁香Syringa obIata Lindl.
240.紫丁香Syringa julianae Schneid.
241.白丁香S·obIata vat·alha Hort.ex Rehd.
242.连翘Forsythia suspensa vahl
243.桂花0smanthus fragrans Lour.
244.丹桂Var·aurantiacus Mak.
245.金桂cv’Jingui’.
246.四季桂cv‘semperflorens’.
247.女贞Ligustrum lucidum Ait.
248.小叶女贞Gigustrum quihoui Carr.
249.迎春花Jasminum nudiflorum Lindl
250.探春花Jasminum floridum Bunge
251.茉莉Jasminum sambac soland
(五十三)夹竹桃科Apocynaceae
252.夹竹桃Nerium indicum Mill.
(五十四)马鞭草科Verbenaceae
253.黄荆Vitex negundo Linn.
(五十五)茄科SOLanaceae
254.枸杞Lycium chinense MiLL.
(五十六)玄参科scrophulariaceae
255.兰考泡桐Paulownia elongata S·Y·Hu.
256.楸叶泡TONG Paulownia catalpifolia Gong Tong.
257.白花泡桐Paulownia fortunei(seem.)Hemsl
258.毛泡桐Paulownia tomentosa(Thunb·)steud.
(五十七)紫葳科Bignoniaeeae
259.梓树Catalpa ovata Don.
260.楸树Catalpa bungei C·A·Mey.
261.灰楸Catalpa fargesii Bureau.
262.凌霄花Campsis grandlflora(Thunb)Loisel.
(五十八)茜草科Rubiaeeae
263.栀子Gardenia jasminoides Ellis
264. 鸡矢藤Paederia scandens(Lour.)Merr.
(五十九)忍冬科Caprifoliaceae
265.金银花Lonicera japonica Thunb.
266.六道木Abelia bifiora Turcz
267.接骨木Sambucus williamsii Hance
268.绣球花 Viburnum macrocephalum var.sterile Pipp.
(六十)蓝果树科Nyssaceae
269.喜树Camptotheca acuminata Decne·
(六十一)桃金娘科Myrtaceae
270.大叶桉Eucalyprus robusta Smith
271.赤桉Eucalyprus camaldulensis Dehun.
(六十二)禾本科Gramineae
272.毛竹Phyllostachys pubescens Mazel ex H·de Lehaie
273.刚竹Phyllostachys bambusoides Sieb·et Zucc·
274.淡竹PhyHostachys glauca Mcclure·
275.桂竹Phyllostachys bambusoides sieb et Zucc.
276.慈竹Sinoealamus affinis(Hendle)Mc Clure
277.阔叶箬竹Indocalamus Latifolius(Keng)Me Clure.
(六十三)棕榈科Palmaceae
278.棕榈Trachycarpus fortunei Wendl.
(六十四)百合科Liliaceae
279.凤尾兰Yucca gloriosa Linn.
图255
第二节 动 物
驻马店地区在动物地理区划上,属占北界华北区和华中区的过渡地带,动物区系成分南北种类均有,且互相渗透。动物种类近两千种,其中原生动物30余种,多孔和腔肠动物2种,扁形动物10余种,线形动物约15种,环节动物5种,软体动物12种,节肢动物1500余种,鱼类79种,两栖类10余种,爬行类30余种,鸟类200余种。因区境大部为平原,所以动物具有平原型特征,多为适应性强的广布种,特有种少,动物的种类多,但数量较少。
一、动物区
由于自然条件等方面的差异,全区可划分为3个动物亚区。
(一)黄淮平原动物亚区 东部平原属华北动物区系的黄淮平原动物亚区,以耕作区的动物为主要特征.多为适应性很强的广布种。哺乳类以黄鼬、草兔为主,啮齿类也广泛分布,其中仓鼠、田鼠等鼠类的数量较多;鸟类以灰喜鹊为优势种,秃鼻乌鸦、喜鹊较占优势;爬行类以丽斑麻蜥、山地麻蜥为优势种,鳖较多,龟罕见,蛇主要有黄脊游蛇、赤链蛇、白条锦蛇、红点锦蛇等;两栖类数量较多,主要有中华大蟾蜍、泽蛙、北方狭口蚌等。
(二)南阳盆地岗地平原动物亚区 泌阳西北部、西平及遂平西部为华中动物区的南阳盆地岗地平原动物亚区。虽为浅山丘陵,但森林面积较小,动物也具有平原型特征。兽类普通种有刺猬、褐家鼠、小家鼠、纹背家鼠、长尾仓鼠、短耳仓鼠、黑线姬鼠、黄鼬、草兔等;鸟类以火斑鸠、黑卷尾为突出的优势种。爬行类中鳖的分布广泛,还有乌龟、无蹼壁虎及蛇类;两栖类有中华大蟾蜍、泽蛙、金线蛙等。
(三)大别、桐柏山地丘陵动物亚区泌阳东南部、确山西部属于华中动物区的大别、桐柏山地丘陵动物亚区。动物组成成分显示出亚热带区系特点。两栖和爬行类的种类和数量较多,爬行类以蛇类为主;两栖类有大鲵、东方蝾螈和各种蛙类;鸟类主要代表种和经济种有白鹳、秃鹫、白冠长尾雉、画眉、杜鹃、啄木鸟、长尾山雀、黑眉燕尾等;兽类中有貉、獾、豹猫、水獭等。
二、动物品种
(一)原生动物 以间日疟原虫、滴虫、变形虫、草履虫、藻类为主,约30余种。
(二)多孔和腔肠动物种类少,有脆针海绵、普通水螅2种。
(三)扁形动物 有华枝睾吸虫、肝片吸虫、猪带绦虫、犬复孔绦虫等10
种,寄生生活,别人类和家畜、家禽危害极大。
(四)线形动物 包括蛔虫类、蛲虫类、斑氏吴策丝虫、旋毛虫、线虫类等
15种,对人类和庄稼危害很大。
(五)环节动物 包括霍甫水丝蚓、陆地蚯蚓、蛭类约5种。
(六)软体动物 有田螺、耳萝卜螺、条华涡虫、圆顶珠蚌、背角无齿蚌、蚶形无齿蚌、褶纹冠蚌、河蚬等12种,有些可食用,或作饲料,有些则为农业害虫。
(七)节肢动物 本区主要有甲壳类、蛛形类、多足类及昆虫类4大类。甲壳类生活在水中,老年低额等低等种类是鱼类的主要饵料,米虾、日本沼虾等虾蟹类为高等甲壳动物,是重要的水产品;蛛形类主要有角红蟹蛛、短胸长蟹蛛、黑色蝇虎、东亚钳蝎、棉叶螨、苜蓿苜苔螨(长腿红蜘蛛)、人疥螨等,蜘蛛及螨类多为害虫,蝎类有毒,但可入药;多足类较少,有巨马陆、少棘蜈蚣、多棘蜈蚣等;昆虫类约15口1500余种,其中有的为农业害虫,有的为害虫天敌,有的是人畜传染病的媒介,有的可入药。主要有华北蝼蛄、蝗类、地鳖、黑翅土白蚁、中华草蛉、叶蝉类、蚜科的麦蚜、菜蚜等,蝽类的斑须蝽、黄斑蝽等,虱目的人虱、人蚤、中华广布甲,鞘翅目的金龟子、栗实象甲、豌豆象、桑天牛、红缘天牛、柳蓝叶甲、七星瓢虫。磷翅目的各种蛾类和螟类,如:棉红铃虫、麦蛾、大豆实心虫、豆荚螟,二化螟、玉米螟等。膜翅目的蜂类,如栗瘿蜂、褐斑马尾姬蜂、梨茎蜂、麦叶蜂等。双翅目的蝇类和蚊类,有舍蝇、黑边家蝇、厩腐蝇、夏厕蝇、粪种蝇、红头丽蝇、丝光绿蝇、大头金蝇、中华按蚊、三带喙库蚊、白纹伊蚊、淡色库蚊、致倦库蚊等。
(八)脊椎动物
鱼类 区内鱼类资源较为丰富,约有79种,其中以鲤科种类为多。主要品种有鲤、鲫、草鱼、马口鱼、鲶、泥鳅、赤眼鳟、逆鱼、长春鳊、鳖条、青梢红鮊、花鰅、唇鰅、黑鳍鳈、棒花鱼、斗鱼、乌鳢、黄鳝、鳜鱼等。
两栖类 数量较多,主要有中华大蟾蜍、东疗蝾螈、花背蟾蜍、黑斑蛙、金线蛙、泽蛙、虎纹蛙、北方狭口蛙、无斑雨蛙等。
爬行类 主要有两目。一为龟鳖目,龟罕见,鳖较多。二为有鳞目,其中蛇的种类和数量较多,有王锦蛇、锈链游蛇、乌游蛇、小头蛇、翠青蛇、斜鳞蛇、黑头剑蛇、黄脊游蛇、赤链蛇、白条锦蛇、红点锦蛇、黑眉锦蛇、蝮蛇、菜花烙铁头、竹叶青等,此外还有丽斑麻蜥、山地麻蜥、华北草蜥、无蹼壁虎等。
鸟类 主要有秃鼻乌鸦、喜鹊、灰喜鹊、白鹭、绿头鸭、石鸡、鹌鹑、环颈雉、红腹锦鸡、斑鸠、杜鹃、雨燕、啄木鸟、家燕、黄鹂、八哥、画眉、白鹳、雁、大山雀、凤头百灵、云雀、夜鹰、代胜、白头鹎、黑卷尾等。
哺乳类 经济兽类除野兔、黄鼬、狗獾、猪獾、豹猫、狐、艾虎、刺猬等广布种外,还有狼、豹、貉、青羊、水獭、花面狸等。鼠类最多,农田分布的种类主要有黑线姬鼠、纹背仓鼠、大仓鼠、棕色田鼠、华北酚鼠及鼹鼠等;住宅内以褐家鼠、小家鼠、黄胸鼠为主。